Uitleg: waarom Fransen geen Engels spreken

Nederlanders vragen me best wel eens: “Hoe zijn ze nou, die Fransen?” Meestal gevolgd door: “Ze willen maar geen Engels spreken, hè?” Daarom bij deze mijn persoonlijke verklaring:

Als je in Frankrijk woont, hoor je nooit Engels
Niet op tv, niet of nauwelijks op de radio of in films – nergens. Brad Pitt verslaat schurken in vloeiend Frans en op het journaal wil ik altijd het volume iets hoger zetten als een Engelssprekend persoon aan het woord komt, zodat naast de Franse stem die er dramatisch overheen blèrt ook de Engelsman verstaanbaar is. (De voice over is om een of andere reden altijd onnodig theatraal, alsof het nieuws op zichzelf niet erg genoeg is, of zo.)
Hoewel het in Parijs inmiddels not done om naar een film in version française  te gaan, hebben de Franse een enorme voorraad aan eigen hoogstaande artiesten en idiote idolen waar je je als buitenlander soms moeilijk doorheen kan worstelen.

Frankrijk heeft veel binnenland
Gezegend met zo’n beetje alle landschappen en klimaten die je in Europa kan hebben, hoef als Fransman eigenlijk nooit het land uit. Skivakanties vinden plaats in de Franse Alpen, zonvakanties aan de Franse Riviera, stedentripjes in Lille.

Fransen zijn stiekem heel verlegen
In Frankrijk ligt de lat heel hoog voor zo’n een beetje alles. Zo ook voor de Franse taal: die hoort immer tot in perfectie te worden beheerst om te tonen hoe eloquent en intelligent men wel niet is. In een vreemde taal is dat lastiger.  En dus spreken zie die liever lekker helemaal niet, doodsbang om een fout te maken.

Taal = cultuur
Als nuchtere Nederlandse begreep ik lang het nut niet van eindeloze taalstrijden. Het gaat er toch om dat je elkaar verstaat, niet? Maar waarom krijg je bij het lezen van een roman een andere indruk dan het lezen van een vertaling? Als het Frans de wereldtaal zou zijn, zouden wij dan dezelfde soort tv-series kijken, hetzelfde buitenlandbeleid hebben? Is een Nederlandse grap grappig in het Engels? Een Franse grap grappig in het Nederlands? Nou?
Een taal is after all (euh.. après tout) een uiting van een cultuur, en cultuur houdt men in Frankrijk het liefst heel hoog in stand.

Rigide onderwijs
Als niet-Française kan ik hier weinig zinnigs over zeggen want nooit op een Franse school gezeten, maar het onderwijssysteem verzet zich hier blijkbaar graag tegen enige verandering. Onlangs was er het idee om op universiteiten sommige colleges in het Engels te geven. Polémique! Discussies op de radio: “Kan dat wel??” “Neee!!” “Dit is het begin van de ondergang!” “Binnenkort spreekt niemand meer goed Frans!” enzovoorts.

(Sommige <— laten we politiek correct blijven) Fransen haten Engelsen
Als twee landen al honderden jaren om wereldmacht strijden is het niet vreemd dat deze twee volken elkaar bij voorbaat weinig sympathiek vinden. Fransen vinden Engelsen over het algemeen lelijk, slecht gekleed, bleek, achterbaks, slecht-etend, hooghartig, vreemd, fantasieloos en materialistisch. En waarom zou je de taal spreken van een bleke persoon die slecht gekleed, achterbaks, hooghartig, vreemd, fantasieloos en materialistisch is. En ook nog ranzig voedsel eet. Dus.
(Ondertussen is Londen de vijfde stad van Frankrijk – zo veel Fransen wonen er in Londen!)

Maar boven alles, dit is mijn advies voor buitenlanders die Frankrijk bezoeken, het is ook leuk om een keer een andere buitenlandse taal dan het Engels te spreken! Al zijn het maar een paar woordjes. Er bestaan niet-angelsaksise landen waar genoeg interessante dingen gebeuren maar waar je geen weet van hebt als je de taal niet spreekt.

Nu dit alleen nog de Fransen duidelijk maken..